शिवा काशीद
शिवाजी महाराज केवळ ६०० मावळ्यासोबत पन्हाळगडावरुन विशालगडाकडे निघाले होते, पण त्यांची ही वाट सोपी नव्हती. पन्हाळगडा बाहेर सिद्दी जोहर ४०००० फौज घेउन बसला होता. ज्या वेळी बाजी महाराजा सोबत विशालगडा कडे कुच करत होते त्यास वेळी एक मावळा एक अतुलनीय शौर्य व धाडस करत होता. तो मावळा म्हणजे शिवा काशीद..... शिवा काशिद हा एक शिवरायाचा सरदार होता. त्याने शिवरायाच्यावर व आपल्या स्वराज्यावर आलेल्या संकटाचे निवारण करतेवेळी आपल्या प्राणाचे बलिदान दिले म्हणुन शिवाजीराजे सुखरुप सिददी जोहरच्या वेढयातुन सुटुन आले व विशाळगडावरति पोहचले . शिवा काशीद हा हुबेहुब शिवरायासारखा दिसत होता. त्यामुळे सिद्दि जोहरला वाटले कि हाच शिवाजी म्हणुन त्याने व त्याच्या सरदारांनी शिवा काशीदला पकडले व हा शिवाजी नाही असे कळताच जोहर म्हणतो कसा शिवा काशीद आता तु मरणाला तयार हो ते ऐकुन शिवा काशीद म्हणाला 'शिवाजीराजे आता सुखरुप वेडयातुन सुटले असतील आता मी सुखाने मरण्यास तयार आहे. तसेच शिवरायासाठी हजारदा मरण्यास मी सुखाने तयार आहे. हे ऐकुन जोहरने त्याचे शिर कापुन टाकले. अशा प्रकारे शिवा काशिदला वीर मरण आले. अशा या वीर मावळ्याचा पराक्रम अजुनही जनतेस माहीत नाही. इतिहास: (मराठयाचा) इतिहास हि त्याच्या पराक्रम विसरु शकणार नाही, कारण शिवा काशिद सारख्या मावळ्याच्यामुळेच व त्याच्या बलिदानामुळेच स्वराज्याचे देखणे स्वप्न शिवाजीराजे साकार करु -शकले. म्हणुनच रयत सुखाने व स्वाभिमानाने जगु लागली. शिवा काशिद या मर्द मावळ्याची समाधि अजून हि पन्हाळगडाच्या पायथ्याशी विशाळगडाकडे जाणाऱ्या वाटेतिल गावापाशी दुरावस्थेत आहे. पण मरण्या आधी प्रहर दोन प्रहर का होइना एक सामान्य मावळा राजा झाला.
स्वतः मृत्युच्या मुखात गेला जेणे करून त्याचा राजा काही अंतर का होइना शत्रु पासुन दुर जाईल....... शिवा काशिद हा एक शिवरायाचा सरदार होता. त्याने शिवरायाच्यावर व आपल्या स्वराज्यावर आलेल्या संकटाचे निवारण करतेवेळी आपल्या प्राणाचे बलिदान दिले म्हणुन शिवाजीराजे सुखरुप सिददी जोहरच्या वेढयातुन सुटुन आले व विशाळगडावरति पोहचले शिवा काशीद हा हुबेहुब शिवरायासारखा दिसत होता. त्यामुळे सिद्दि जोहरला वाटले कि हाच शिवाजी म्हणुन त्याने व त्याच्या सरदारांनी शिवा काशीदला पकडले व हा शिवाजी नाही असे कळताच जोहर म्हणतो कसा शिवा काशीद आता तु मरणाला तयार हो ते ऐकुन शिवा काशीद म्हणाला 'शिवाजीराजे आता सुखरुप वेडयातुन सुटले असतील आता मी सुखाने मरण्यास तयार आहे तसेच शिवरायासाठी हजारदा मरण्यास मी सुखाने तयार आहे. हे ऐकुन जोहरने त्याचे शिर कापुन टाकले. अशा प्रकारे शिवा काशिदला वीर मरण आले. अशा या वीर मावळ्याचा पराक्रम अजुनही जनतेस माहीत नाही. इतिहास (मराठयाचा) इतिहास हि त्याच्या पराक्रम विसरु शकणार नाही. कारण शिवा काशिद सारख्या मावळ्याच्यामुळेच व त्याच्या बलिदानामुळेच स्वराज्याचे देखणे स्वप्न शिवाजीराजे -साकार करु शकले.
म्हणुनच रयत सुखाने व स्वाभिमानाने जगु लागली. शिवा काशिद या मर्द मावळ्याची समाधि अजून हि पन्हाळगडाच्या पायथ्याशी विशाळगडाकडे जाणाऱ्या वाटेतिल गावापाशी दुरावस्थेत आहे. शिवा काशिद हा महाराजांचा न्हावी होता. त्याची अंगकाठी रुपरेषा ह... शिवाजी महराजांसारखिच होती. जर शिवा काशिदास महाराजांचे कपडे घातले तरनवीन माणुस नक्की फसेल, त्या रात्री पन्हाळगडावरुन दोन पालख्या निघाल्या. एक महाराजांची आणी दुसरी शिवा काशिद एक विशाळगडाकडे व दुसरी सिद्धी जोहरकडे. हे तर आपण जाणलच असेल की सिद्धी जोहरकडे गेलेला शिवाकाशिद वीर मरणास प्राप्त झाला. पण मरण्या आधी प्रहर दोन प्रहर का होइना एकसामान्य मावळा राजा झाला. स्वतः मृत्युच्या मुखात गेला जेणे करुन त्याचाराजा काही अंतर का होइना शत्रु पासुन दुर जाइल. धन्य ते शिवाजी महाराज आणि धन्य त्यांचे मावळेसुड घेण्या अफजल वधाचा पेटुन उठली होती अदिलशाहीपुणे प्रांतात धुमाकुळ घालत होती शास्ता रुपी मोगलाईनिघाली एक फ़ोज मोठी विजापुरीमहराज होते त्यावेळी कोल्हापुरीवेढा घातला होता पन्हाळ्यास सिद्दीने ४० हजारी फोज लढत होती जिद्दीनेउन पावसाची न करता तमा फोज लढली महिने चारवेढा असाकी अवघड होते लहान ही मुंगीस करणे पारकरुन संपले प्रयत्न मरठ्याचे पन्हाळगडाबाहेरील सारेफ़िरले होते महाराजांचे नशिब, उलटे वाहत होते वारेरात्री एक शोधुनि बिकट वाट गडावर आला हेर महादेवगडावरी पाहुन त्यास भरीला सर्वामध्ये नवा चेवपाहत होते वाट राजगडी सर्वासह माँ साहेब जीजाईगाजवण्या शोर्य आले पुढे बाजी प्रभु आणी शिवा नाई.
राजे निसटले पोहचली सिद्दीच्या गोटात बातजणु काही अदिलशाहीवर झाला प्रचंड वज्रघात अंगकाठी रूपरचना होती शिवा न्हाव्याची महाराजा सारखीकरुनी राजांचा पोषाख भुलवण्यास गनीम तयार दुसरी पालखीशिवा काशिदास दिसत होते समोर आहे मरणपण गेला तो शिवाजीराजे बनुन सिद्दीस शरणप्रगटता रुप खरे शिवा काशिदचे, किंचाळुन तलवार फाजिलखान खुपसवितोमरताना शिवा काशिद बोलतो 'सोंगाचा मी शिवाजी म्हणुन काय पालथा पडतो?" समोर दिसत होते सिद्दीरुपी शिवा काशिदास अंतस्वराज्यासाठी केली नाही स्वामीनिष्ठानी जिवाची खंतगजापुरच्या घोड खिंडीत बाजी प्रभुनी घडवला एक इतिहासपण विसरु नका तुम्हीही शिवा काशिदचा स्वराज्याचा ध्यास.